Overslaan en naar de inhoud gaan

Felix Timmermans - 'Pallieter' (1916)

de literaire canon in het archief

Een van de nieuwe werken in de literaire canon van 2020 is Pallieter van Felix Timmermans (1886-1947). Pallieter gaat over een jongeman uit het Neteland bij Lier die een idyllisch leven leidt in de natuur.

De roman toont het dagelijkse, paradijselijke leven van Pallieter, die Marieke ontmoet, trouwt en een drieling krijgt. Wanneer hij hoort dat er een spoorweg in zijn buurt wordt aangelegd, trekt hij met zijn gezin de wijde wereld in. 

Handschriften van Pallieter

 

Het Letterenhuis bewaarde al sinds 2005 een stukje uit Pallieter: de eerste versie van de beginpagina’s van het hoofdstuk ‘Het vliegtuig’. Heel recent kon het Letterenhuis het integrale handschrift van Pallieter verwerven via de schitterende collectie Baestaens, met daarin cruciale archiefstukken van auteurs uit de Vlaamse literatuurgeschiedenis. Alle varianten van het handschrift zijn nu aanwezig, een stapel van ruim 25 cm dik. De handschriften tonen de ontstaansgeschiedenis van Pallieter, met de varianten van verschillende hoofdstukken, eerste notities en plannen, een kattenbelletje over het ontstaan van de naam ‘Pallieter’, de eerste nette versie… Het zijn onmisbare bronnen voor verder onderzoek naar Timmermans’ iconische werk. 

Handschrift van het hoofdstuk 'Kermismorgend' uit Pallieter

 

De collectie Baestaens vult een belangrijke lacune in de handschriften van Felix Timmermans in het Letterenhuis. Want naast het volledige handschrift van Pallieter kwamen ook andere belangrijke werken van Timmermans mee. Van de tachtig gedichten die Timmermans schreef voor de bundel Adagio – meer dan er uiteindelijk zijn gepubliceerd – bezit het Letterenhuis nu verschillende versies. Timmermans schreef de gedichten uit Adagio in de laatste jaren van zijn leven. Ze werden postuum (1947) gepubliceerd en de bundel wordt daarom wel Timmermans’ literaire testament genoemd. Veel varianten staan op losse blaadjes, andere zijn verzameld in drie schriftjes. Van het Bijbels-historische verhaal Het Kindeken Jezus in Vlaanderen (1917), dat als eerste van Timmermans’ teksten in een andere taal (Duits) werd vertaald, bewaart het Letterenhuis nu het volledige handschrift met typoscripten en drukproeven. 

Schriftje met daarin gedichten uit Adagio

 

Samen met de briefwisseling van Timmermans, zijn schilderijen – Timmermans tekende en schilderde ook – en archiefstukken omtrent vertalingen en studies over Timmermans in verschillende archieven in het Letterenhuis, geeft de collectie van het Letterenhuis een mooi beeld van Timmermans’ schrijvers- en kunstenaarschap. 

Handschrift van een gedicht uit Adagio

 

Meer lezen?
literairecanon.be/nl/werken/pallieter

Meld je aan voor de nieuwsbrief