Jeugdliteratuur in het Letterenhuis!

Anne Westerduin

Het jeugdliteratuurverhaal in het Letterenhuis begint met het verwerven van archieven. Recent verwelkomde het Letterenhuis het archief van illustratrice Anne Westerduin.

Afstand doen van iets waarmee je al zolang bezig bent, en wat voor een groot deel je leven uitmaakte is niet makkelijk, maar om dan toch op zo’n bijzondere plek terecht te komen, dat is heel fijn…

Anne Westerduin was al op heel jonge leeftijd gefascineerd door de tekenkunst. Ze behaalde in Brugge haar diploma Plastische Kunsten en maakte aanvankelijk vooral collages en schilderijen met olieverf. Naarmate haar werk meer figuratief werd en na het voorlezen van prachtige kinderboeken aan haar zonen, ging ze illustraties maken. Inmiddels illustreerde Westerduin al meer dan 150 boeken, bij verschillende Vlaamse en Nederlandse uitgeverijen zoals Lannoo, Clavis en Davidsfonds. Een aantal van haar jeugdboeken zijn  ook elders in het buitenland verschenen.

Het werk van Anne Westerduin is erg gevarieerd; van grote pentekeningen tot kleurrijke schilderijen en speelse collages. Die variatie komt terug in haar archief, dat enkele duizenden tekeningen uit de jaren 1987-2019 omvat: voor boekcovers, voor kinder- en jeugdboeken en voor educatieve tijdschriften als Zonnekind, Zonneland en Zonnestraal. Van haar met een Boekenpauw bekroonde illustraties voor Een koekje voor Blekkie uit 1995 zijn naast de afgewerkte illustraties ook de schetsen aanwezig.

Het archief bevat verder enkele nooit voltooide projecten en vroeg werk zoals een ABC-boekje en een bundel kinderversjes. De tekeningen tonen de verschillende technieken die Westerduin gebruikte: tekeningen in inkt, met waterverf opgehoogde prenten, acrylverf op linnen en uit gekleurd papier geknipte vormen, al dan niet aangevuld met krijt of verf. Het archief wordt in de loop van 2021 ontsloten. Een selectie van de tekeningen wordt gedigitaliseerd.

Victoriano Moreno

Affiches Jeugdboekenmaand

In het archief met een van de allergrootste afficheverzamelingen van het land mogen de affiches van de jaarlijkse Jeugdboekenmaand (voorheen Jeugdboekenweek) niet ontbreken. Iedereen Leest, de organisator van Jeugdboekenmaand, schonk de affiches van de laatste jaren aan het Letterenhuis waarmee deze verzameling nu compleet is.

Elk jaar selecteert de Jeugdboekenmaand een andere illustrator voor het afficheontwerp. De affiches geven daarom een goed beeld van de verschillende illustratoren en van de ontwikkelingen van de illustraties van de laatste vijftig jaar. Onze stagiaire jeugdliteratuur selecteerde uit het aanbod drie affiches die dit mooi weergeven.

Benieuwd naar meer? De volledige collectie is raadpleegbaar op ons collectieplatform.

Van verwerven naar zichtbaar maken

Het Letterenhuis bewaart ook het archief van het Nationaal Centrum voor Jeugdliteratuur (NCJ), dat van 1986 tot 2001 de jaarlijkse Jeugdboekenweek organiseerde. Het NCJ werd in 1976 opgericht en speelde een belangrijke rol in de leesbevordering in Vlaanderen, onder meer  met jeugdboekencampagnes, voorleesweken, de kinder- en jeugdjury, tentoonstellingen en de uitreiking van prijzen.

Het archief van het NCJ beslaat ruim achttien strekkende meter papier en documenteert het reilen en zeilen van de organisatie. Het maakt het mogelijk om uiteenlopende aspecten van de organisatie te bestuderen. Naast stukken over de interne organisatie (brieven, de voorbereidende documenten en verslagen van raad van bestuur, jaarverslagen, boekhoudkundige documenten, informatie over de huisvesting) is er veel materiaal over acties voor leesbevordering en de promotie van Vlaamse jeugdauteurs in binnen- en buitenland: briefwisseling, contracten, conceptnota’s, juryverslagen van kinderen, allerhande drukwerk en foto’s.

Interessant zijn ook de dossiers voor de nominatie van Bart Moeyaert voor de Hans Christian Andersen Award en de Astrid Lindgren Memorial Award. Het archief kan via ons collectieplatform door alle onderzoekers en geïnteresseerden doorzocht worden en is raadpleegbaar in onze leeszaal.

De leeszaal is een van de plekken waar Iedereen Leest mensen wilde samenbrengen om bronnen te raadplegen om Wikipedia aan te vullen met pagina’s over jeugdauteurs en illustratoren. Vanwege de coronamaatregelen werden deze schrijfsessies uitgesteld, maar enkele stagiairs van Iedereen Leest en het Letterenhuis kwamen alvast wel in onze leeszaal snuisteren in de archieven.

Expo

Het Letterenhuis wil al dat moois uiteraard ook zichtbaar maken. Zo zijn een aantal illustraties van Anne Westerduin momenteel te zien in een expo over de Belgische jeugdboekenauteur Siska Goeminne,De duizend ikken van Siska Goeminne. U kunt de expo tot 18 september 2021 bezoeken in de openbare bibliotheek van Genk.