Archief Walter Tillemans

Walter Tillemans in 1979 © Reusens

Walter Tillemans sloot zich in 1952 aan bij de culturele beweging De Nevelvlek. Hij leerde daar het internationale avant-gardetheater kennen en maakte er kennis met zijn latere levensgezellin, de actrice Julienne de Bruyn (1933). Tillemans volgde een acteurs- én een regieopleiding aan Studio Herman Teirlinck. Hij ging aan de slag als regieassistent van de toenmalige leider van de Studio, Fred Engelen (1912-1967). In 1962 begon hij als freelanceregisseur bij de Koninklijke Nederlandse Schouwburg (KNS). Vanaf 1965 werd hij er de vaste regisseur en van 1991 tot 1994 was Tillemans directeur van het ‘Ensemble KNS-RaamTeater’. Dit is een samenwerking tussen de KNS en het in 1979 mee door hem opgerichte Raamtheater. Na het stopzetten van dit ensemble richtte hij al zijn aandacht op het Raamtheater. Als regisseur, dramaturg, vertaler, decor- en lichtontwerper leverde hij een bijdrage aan 53 theaterproducties en had hij een grote invloed op het Antwerpse theaterveld. 

Archief in quarantaine 

Walter en Julienne verzamelden en beheerden het archief vanaf het begin van zijn carrière met veel zorg. Helaas werd het archief aangetast door de tand des tijds en gebrekkige bewaaromstandigheden. Het Letterenhuis, dat altijd de beste zorg aan zijn collectie verleent, besloot na een conditiecheck dat een quarantaineperiode en behandeling noodzakelijk waren. Het Letterenhuis ging daarvoor in zee met het externe restauratiebedrijf Object Care. Hun medewerkers controleerden elke eenheid op aantasting en voerden een droge reiniging uit. Dit houdt in dat het archief zorgvuldig wordt ontdaan van de aantasting met een zachte kwast en een aangepaste stofzuiger met Hepa-filter. De schimmelplekjes werden onschadelijk gemaakt met een oplossing van ethanol en gedemineraliseerd water. Vervolgens verpakten ze elke bundel in een zuurvrije wikkel en archiefdoos, waarbij de contextinformatie behouden bleef. Na deze behandeling keerde het omvangrijke archief recent terug naar het Letterenhuis. 

Inhoud van het archief 

Wegens deze quarantaineperiode kon het Letterenhuis nog niet starten met de verwerking van het archief, waardoor de exacte inhoud voorlopig onbekend blijft. Wel kunnen we nu al vier grote delen in het archief onderscheiden: 

1. Deelarchief De Nevelvlek: subsidieaanvragen, affiches, omzendbrieven, recensies en visieteksten geven een inkijk in de opkomst van deze multidisciplinaire culturele beweging. 

2. Productiedossiers: per productie waar hij bij betrokken was, vinden we één of meerdere archiefdozen met onderzoeksmateriaal, correspondentie, theaterteksten met regieaanwijzingen, notities over het werkproces, decorontwerpen, promotiemateriaal en meer. 

3. Visieteksten en andere bijdragen aan de werking van het Vlaamse theaterveld. 

4. Verzamelde documentatie over het Vlaamse en internationale theater. 

Na verwerking zal het archief doorzoekbaar zijn via ons collectieplatform en raadpleegbaar in de leeszaal, als de archiefvormer daarvoor vooraf toestemming heeft gegeven.