Overslaan en naar de inhoud gaan

Valerie Eyckmans

Interview

In oktober 2024 namen de zes auteurs van De Verdieping hun intrek in het Letterenhuis. Daar werken ze, onder begeleiding van Anne Provoost en Dimitri Bontenakel, aan hun volgende boek of verhalenbundel. Nu het traject stilaan op zijn einde loopt, zijn we benieuwd hoe ze deze periode hebben beleefd – en wat ze ervan meenemen. In een gesprek met Letterenhuiscollega Hazel vertelt Valerie Eyckmans over de kracht van een schrijfplek, over haar omgang met feedback én over keuzestress.

Portretfoto van Valerie Eyckmans © Eva Beeusaert

Hoe vaak kom je hier in Letterenhuis?

Echt veel te weinig! Ik heb me voor het traject van De Verdieping aangemeld wegens de schrijfplek. Ik heb dat ook eerlijk gezegd in mijn aanvraag, ik kom eerder voor de plek dan voor het begeleidingstraject.

Ik merkte dat ik thuis alleen maar zat te prutsen. Voortdurend afgeleid. Dus ik dacht: een stek waar ik naartoe kan gaan, dat is echt wat ik nodig heb. Maar ik combineer mijn schrijven met een deeltijdse job en een gezin. Ik had eigenlijk de ambitie om op mijn vrije dag naar hier te komen, maar daar komen zo vaak dingen tussen gefietst, zoals een pedagogische studiedag of roosters die veranderen. Dus ik ben helaas niet aan die ene dag per week toe geraakt.

We zitten hier nog tot september dus ik hoop in de zomer een inhaalmanoeuvre te kunnen doen en ook tijdens mijn vakantie toch nog een beetje te kunnen schrijven.

Wat verwacht je van een schrijfplek?

Rust. Stilte. Geen afleiding. Geen wasmachines die piepen en geen koeriers die aan de deur komen met pakjes voor de buren. Echt gewoon geen afleiding, en dat heb je hier. Ik ben mijn vorige boeken ook af en toe elders gaan schrijven. Dat werkt heel goed voor mij. Ik heb sommige delen van een eerder boek in de studiezaal van de bibliotheek Permeke hier in Antwerpen geschreven. Er is veel geroezemoes van studenten die daar toch zitten te fluisteren. Dat is een soort white noise, dat leidt mij niet af.

Dus het helpt wel om een plek te hebben om naartoe te gaan om te schrijven.

Ja, het is heel simpel. Ik blijf hier zitten. Ik heb nergens naartoe te gaan of niets dat mijn aandacht vraagt. Dat is de essentie van schrijven. Je moet niet wachten op goddelijke inspiratie, dat bestaat gewoonweg niet. Je moet gewoon blijven zitten en doorgaan. Er zijn momenten bij dat je een uur naar je scherm of naar het plafond zit te staren, maar ik loop hier niet weg. Ik loop thuis wel weg, merkte ik. Thuis is er altijd iets om te doen en hier niet. De eenvoud van deze ruimte is wat ik nodig heb.

Waar ben je nu mee bezig?

Ik weet het niet! (lacht)

Ik had me aangemeld met een project dat een bundel korte verhalen moest worden. Ik ben gaandeweg van gedachten veranderd. Ik ben met twee korte verhalen tegelijk bezig en ik brei die nu aan elkaar tot een soort mozaïekroman. Ik zit weer op een kantelpunt en overweeg om ze opnieuw uit elkaar te halen en terug te keren naar mijn oorspronkelijke plan: korte verhalen. Die vorm is voor mij nieuw want ik heb tot nog toe alleen romans geschreven: hedendaagse fictie voor volwassenen en kinderboeken. Ik weet het dus nog niet.

Het is de eerste keer dat ik zo hard moet laveren. Van punt a naar b en weer terug. Ik weet niet hoe het komt. Te veel opties. Keuzestress. Ik hoop er snel uit te geraken, dus een roman of korte verhalen.

Of iets ertussenin.

Dan wordt het een novelle, dat kan ook. De kans is eigenlijk heel reëel dat ik het zo beu wordt dat het een korte roman wordt, dus een novelle. Wat eigenlijk een lijvig kort verhaal is, voilà. Bedankt om me te helpen de knoop door te hakken!

Ik ben eerder een sprinter dan een langeafstandsloper. Ik heb nog nooit een dik, lijvig boek geschreven en ik zal dat ook nooit doen.

Heb je iets over jezelf geleerd als schrijver tijdens dit traject van De Verdieping?

Zeker. Ik heb geleerd dat ik in het schrijverschap te snel geneigd ben om te pleasen. Doordat we hier met een aantal mensen samenzitten en iedereen elkaars werk leest en daarop feedback geeft, krijg je veel verschillende stemmen en meningen over je werk. Ik heb in het traject moeten leren dat het nog altijd aan mij is om te beslissen wat ik met die feedback doe.

Ik was dat niet gewoon. Ik heb tot nu toe altijd helemaal in mijn uppie gewerkt en een manuscript helemaal afgewerkt en dan pas dat eindproduct aan een uitgever laten lezen. Dan krijg je een one-on-one: een uitgever en hoogstens ook een redacteur die zich daarover buigen en commentaar geven. Dat is behapbaar. Doordat we nu met zovelen zijn en al die verschillende stemmen zich laten horen, elk vanuit hun eigen genre, heb ik moeten leren om gaandeweg te zeggen: heel waardevol maar ik ga er niet per se iets mee doen. Ik merkte dat ik te veel begon te pleasen en dat ik alles ging herschrijven. Ik werkte mezelf daardoor in de nesten.

Ik heb geleerd dat het heel belangrijk is om trouw te blijven aan jezelf en je eigen stem. En stukjes mee te pakken uit de ideeën en het commentaar van anderen, maar ook daarin streng te zijn en je niet te veel te laten beïnvloeden.

Dat is een hele mooie les.

Ik heb omgekeerd ook geleerd dat goede feedback geven best moeilijk is. Hoe het wel en niet moet.

We zitten hier in een archief van Vlaamse schrijvers. Is er een hedendaagse schrijver die we zouden moeten bewaren en opnemen in onze collectie?

Ik ben zelf een enorme fan van Annelies Verbeke. Het is een constante waarde in wat ik zelf lees. Zowel haar romans, korte verhalen als haar theaterwerk vind ik echt goed. Ik wil wel eens in de notities en de kattebelletjes van Annelies Verbeke kijken en in haar archief komen snuisteren.

Ben je benieuwd naar haar werkproces?

Ze is hier geweest, bij De Verdieping. Ze kwam vertellen hoe ze het aanpakt. Het was inspirerend en ontnuchterend tegelijk. Omdat je dan toch merkt dat iemand wiens werk je zó bewondert evengoed struggelt en vaak zelfs met dezelfde dingen. Dat was een geruststelling.

Zo zijn we terug bij het prutsen.

Prutsen, inderdaad, iedereen moddert maar wat aan. Het schrijverschap in Vlaanderen is ook dat: aanmodderen. Ik denk dat mensen daar een veel romantischer beeld van hebben dan het in werkelijkheid is.

 

'De Verdieping' is een traject van VONK & Zonen.

 

09-07-2025

Meld je aan voor de nieuwsbrief