Schrappen en schaven

De dynamische literaire canon 

Op 26 juni 2020 stelde de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren (KANTL), met steun van Literatuur Vlaanderen, de vernieuwde dynamische literaire canon voor. De literaire canon laat zien welke boeken er in Vlaanderen door de canoncommissie als essentiële werken uit de Nederlandstalige literatuur worden beschouwd. De vernieuwde canon geeft een update van de versie uit 2015: de lijst wordt om de vijf jaar herbekeken. Vandaar dat de KANTL spreekt van een ‘dynamische’ canon. Er is immers ruimte voor discussie over de gekozen titels.  

De keuze weerspiegelt hoe de maatschappelijke houding – of die van de commissie – verandert ten opzichte van bepaalde teksten en auteurs, of de literatuur in het algemeen. De lijst telt 50+1 titels. Het laatste plekje is de ‘blinde vlek’, een boek dat onderschat wordt of onbekend is en door het publiek ingevuld mag worden. 

De literaire canon in het Letterenhuis?

De literaire canon kan een leidraad zijn voor lezers, leerkrachten, leesclubs, bibliothecarissen, uitgevers, cultuurministers, televisiemakers en vele anderen. Meerdere titels uit de canon zijn vertegenwoordigd in de collectie van het Letterenhuis in de vorm van manuscripten in verschillende fases van voltooiing, zoals eerste versies, geredigeerde handschriften of typoscripten en drukproeven. In veel gevallen bewaart het Letterenhuis een heel archief van de schrijvers van canonteksten, met handschriften van andere werken, briefwisseling en persoonlijke documenten die zicht geven op de tijd waarin de auteurs werkzaam waren, de creatieve processen en de literaire of artistieke netwerken. De canonteksten zijn op die manier herkenbare toegangen tot de enorme collectie van het Letterenhuis. Het archief zit immers vol met grote en kleine verhalen uit de literatuurgeschiedenis. 

Cruciale archiefstukken 

Onlangs verwierf het Letterenhuis cruciale archiefstukken (zoals de manuscripten) van werken uit de literaire canon via de collectie Baestaens, bijvoorbeeld van Pallieter van Felix Timmermans en de Nagelaten gedichten van Paul van Ostaijen. Daarnaast verrijkte de aanwinst de collectie met handschriften en typoscripten van ándere belangrijke werken van ‘canonauteurs’, onder meer van Hugo Claus, Guido Gezelle, Hendrik Conscience en Karel van de Woestijne. Deze archiefstukken vormen een mooie aanvulling op het rijke archiefmateriaal dat het Letterenhuis al van deze auteurs bewaarde. 

Literaire reeks 'Schrappen en schaven'

Benieuwd naar de originele handschriften van bijvoorbeeld Pallieter van Felix Timmermans, De Leeuw van Vlaenderen van Hendrik Conscience, Het dwaallicht van Willem Elsschot of De Oostakkerse gedichten van Hugo Claus?  En ook nieuwsgierig naar wat het Letterenhuis nog meer te bieden heeft aan archiefstukken van onder anderen Karel van de Woestijne, Stijn Streuvels, Louis Paul Boon, Maurice Gilliams en Ivo Michiels? Je leest het hier.

Meer lezen?
literairecanon.be