Op dinsdag 10 juni 2025 hebben Liberas en het Letterenhuis met succes een herbestemmingsproject afgerond. Het herbestemmen van archieven tussen erfgoedinstellingen gebeurt weloverwogen. Omdat archiefcollecties vaak historisch en organisch groeien, sluiten sommige onderdelen na verloop van tijd minder goed aan bij het collectieprofiel van een instelling. In zulke gevallen komen deze archieven soms beter tot hun recht in een andere context.
Deze principes werden concreet toegepast in een recent project tussen het Letterenhuis en Liberas. Op basis van hun respectieve collectieprofielen voerden beide archiefinstellingen een interne analyse uit om te bepalen welke archieven beter elders ondergebracht konden worden. De oefening resulteerde in de selectie van vijf archieven voor uitwisseling tussen Liberas en het Letterenhuis.
Het Letterenhuis identificeerde in zijn collectie vier archieven die beter aansluiten bij het collectieprofiel van Liberas. Drie ervan hebben te maken met de Antwerpse liberale beweging in ruime zin: de Association Libérale et Constitutionelle d’Anvers, Diesterwegs Hulpkas voor Behoeftige Schoolkinderen en Help U Zelve. Van deze organisaties worden reeds archiefonderdelen bewaard in de collectie van Liberas. Liberas verwerft ook het archief van de Brusselse liberaal Adolf Buyl (1862–1932). Aan het Letterenhuis droeg Liberas het archief van Karel van de Put (1887-1966) over vanwege het uitgesproken literair-historische karakter en omdat verschillende stukken ervan aansluiten bij archieven die reeds in het Letterenhuis worden bewaard, zoals dat van Vlaams en Vrank (1903-1966), een deel van het archief van Van de Put zelf en het archief van zijn schoonzoon Guy Voets (1920-1990).
De herbestemming tussen Liberas en het Letterenhuis is een mooi voorbeeld van collectiemobiliteit, omdat het een echte uitwisseling betreft, gebaseerd op een gezamenlijke voorbereidende oefening. Het resultaat is een aanscherping en verrijking van de archiefcollectie van beide instellingen. Het vergroot de samenhang en verbetert de zichtbaarheid van het erfgoedmateriaal voor onderzoekers en andere geïnteresseerden.
Het Letterenhuis en Liberas zullen op korte termijn de uitgewisselde archieven ontsluiten en publiek toegankelijk maken. Beide archiefinstellingen zullen ook in de toekomst onderlinge uitwisseling van archieven en kennis verder onderzoeken en stimuleren, met dit project als voorbeeld van goede praktijk op het vlak van collectiemobiliteit. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de werkgroep Herbestemmen van Archiefpunt, waarvan beide organisaties lid zijn.
Karel van de Put (derde man van links) op de namiddagzitting van de Vlaamse Poëziedagen in 1955