Een reeks films van Claus en voor Claus, met films waaraan hij meewerkte of die op een of andere manier een rol in zijn leven speelden.
Marc Didden komt de selectie op 1 maart toelichten voor de vertoning van Mira of de teleurgang van de waterhoek.
Cinematek presenteert in Kleine reeks een reekst titels waarvan Claus de scenarioschrijver en/of de regisseur was, samen met een greep uit de films waarvan hij erg veel hield, of die in zijn werk en leven een rol speelden.
Mira
Mira of de teleurgang van de waterhoek
Groot publiek succes en artistieke meerwaarde. Soms gaan zo'n dingen warempel samen. Jan Decleir en Willeke van Ammelrooy schitterden in deze door Claus' vriend Rademakers geschreven film, zoals Alan Bates en Julie Christie dat hetzelfde jaar deden in The Go-Between. Is tegelijk een hommage aan leven en werk van die andere beste Belgische schrijver, Stijn Streuvels.
Fons Rademakers
NL 1971 - 95'
met: Jan Decleir, Charles Janssens, Freek de Jonge, Carlos Van Lanckere, Willeke van Ammelrooy
Donderdag 1 maart om 19 uur
The Barefoot Contessa
Het is algemeen geweten dat Hugo Claus tijdens zijn vormingsjaren tenminste één film per dag zag. Dat kon toen nog alleen in een échte bioscoop en die waren er in de steden waar hij toen leefde (Oostende, Gent, Parijs) in overvloed aanwezig. The Barefoot Contessa sprak ontegensprekelijk tot Claus' verbeelding, omdat de film zich afspeelt in het film en theatermilieu en Ava Gardner er een personage neerzet dat gebaseerd is op het leven van die andere superdiva Rita Hayworth. The Barefoot Contessa is een element van de vertelling in Claus' roman over het kunstenaarsleven, Een Zachte Vernieling.
Joseph L. Mankiewicz
US 1954 - 130'
met: Ava Gardner, Humphrey Bogart, Edmond O'Brien
Vrijdag 2 maart om 20 uur & woensdag 7 maart om 18 uur
Het mes
Een coming of age-drama dat Rademakers en Claus puurden uit een kortverhaal uit diens opgemerkte bundel De Zwarte Keizer. Theaterdiva Ellen Vogel speelt de vrouwelijke hoofdrol. Het scenario werd door De Bezige Bij belangwekkend genoeg gevonden om apart uit te geven, nog steeds een zeldzaam fenomeen.
Fons Rademakers
NL 1961 - 89'
met: Paul Cammermans
Dinsdag 6 maart om 20 uur & zaterdag 10 maart om 18 uur
Jeudi on chantera comme dimanche
In deze enige fictiefilm van de documentairemaker Luc de Heusch voelt men een klimaat dat men als 'pre-Gebroeders Dardenne'-achtig zou kunnen omschrijven. Sociale cinema met een knipoog naar de Britse Free Cinema-beweging en de vroege Ken Loach of LIndsay Anderson. Behalve Claus als scenarist trok de Heusch ook ander toptalent aan, zoals acteurs Bernard Fresson en Marie-France Boyer en filmcomponist Georges Delerue.
Luc de He'sch
BE, FR 1967 - 97'
met: Bernard Fresson, Marie-France Boyer
Vrijdag 9 maart om 20 uur & woensdag 14 maart om 18 uur
De vijanden + Speelmeisje
De Vlaamse openbare omroep liet Claus toe zijn talent als science fictionfilmer uit te proberen. Niet iedereen vond de poging écht geslaagd. Het supersonische decor ziet er na een halve eeuw een beetje potsierlijk uit en ook jeugdfilmicoon Rik Andries is geen Harrison Ford al denken we met veel weemoed terug aan Sonja Cantré en haar vertolking van het speelmeisje in kwestie.
Gevolgd door een oorlogsdrama dat zich afspeelt tijdens het Von Rundstedt-offensief en de sporen draagt van William Faulkner en Claus' vroege proza. Onderschat en ondergebudgetteerd, maar met veel talent gedraaid in onze besneeuwde Ardennen. Een kleine film over een groot onderwerp. Claus' eeuwige filmvriend Fons Rademakers speelt een overtuigende Duitser, Robbe de Hert een dito Belg.
De vijanden
Hugo Claus
BE 1967- 90'
met: Del Negro, Robbe De Hert, Fons Rademakers
Speelmeisje
Hugo Claus
BE 1968 - 31'
met: Rik Andries, Sonja Cantré, Hugues C. Pernath
Maandag 12 maart om 18 uur & zondag 18 maart om 20 uur
Crazy love
Claus' liefde voor Vlaamse Film was niet van die aard dat ze zich van veel superlatieven bediende. Maar één enkele keer durfde hij wel eens mild zijn, tot zelfs lovend. Zo hield hij naar eigen zeggen veel van Dominique Deruddere's Crazy Love, ook al was hij niet gek van het werk van Charles Bukowski, waarop het scenario voor deze film gebaseerd is. De film trok zelfs de aandacht van Francis Coppola die Deruddere's volgende film Wait Until Spring, Bandini coproduceerde.
Dominique Deruddere
BE 1987 - 87'
met: Josse De Pauw, Geert Hunaerts, Michaël Pas
Donderdag 15 maart om 20 uur & donderdag 22 maart om 18 uur
Vrijdag
Volgens vele Claus' beste film, alweer naar een eigen toneeltekst. "Eigenlijk wil ik westerns maken" kloeg hij wel eens "maar mijn producent wil dat ik mijn eigen werk verfilm." Pakkend drama waarin veel wordt gepraat en nog meer gedronken. Frank Aendenboom, Kitty Courbois, Herbert Flack en de debuterende Hilde Van Mieghem zijn ideale Clausiaanse acteurs.
Hugo Claus
BE, NL 1980 - 96'
met: Frank Aendenboom, Kitty Courbois, Herbert flack, Hilde Van Mieghem
Zaterdag 17 maart om 20 uur & vrijdag 23 maart om 18 uur
Dorp aan de rivier
Klein meesterwerk uit 1958. Duidelijk Bergmaniaans van toon en aard, maar ook heel erg gebeiteld in Vlaamse en Nederlandse "Noordelijkheid". Gebaseerd op Antoon Coolens gelijknamige streekroman met internationale allure. Voortreffelijk vertolkt door Max Croiset als de merkwaardige dorpsdokter Tjerk van Taeke. De nachtwake-scène zou in geen enkele anthalogie van de Europese cinema misstaan.
Fons Rademakers
NL 1958 - 92'
met: Max Croiset, Mary Dresselhuys, Bernard Droog
Zaterdag 24 maart om 18 uur & zondag 1 april om 20 uur
Het gezin Van Paemel
Recente films als Zagros of Les Gardiennes tonen aan dat de "boerenfilm" lang en onterecht als een verguisd genre is behandeld. Dit gevierde toneelstuk van Cyriel Buysse werd door Claus klassiek maar degelijk bewerkt tot een filmscenario. Paul Cammermans was een beter acteur dan regisseur, maar toch is dit een zeer degelijke film, wellicht omwille van zijn ijzersterk verhaal.
Paul Cammermans
BE 1986 - 105'
met: Senne Rouffaer, Jenny Tanghe, Jan Decleir
Maandag 26 maart om 20 uur & donderdag 5 april om 18 uur
Het sacrament
Ooit was Het Sacrament een filmscenario voor Fons Rademakers, maar zoals de meeste filmscenario's werd het nooit verfilmd. Daarom bewerkte Claus de tekst aanvankelijk tot de uitstekende roman Omtrent Deedee, vervolgens tot het al even uitstekene toneelstuk Interieur en tenslotte weer tot het zeer degelijke scenario voor zijn eigen film Het Sacrament. Het is de film geworden van de onderschatte acteur Frank Aendenboom. En zeker ook van de ensemble-cast die dit gezellige familiefeest ombuigt tot een Festen avond la lettre.
Hugo Claus
BE 1989 - 104'
met: Frank Aendenboom, Jan Decleir, Ann Petersen, Marc Didden
Vrijdag 30 maart om 20 uur & vrijdag 6 april om 18 uur
Kreet en kennis + Antologie
Claus' liefde voor de beeldende kunst zette hij zelf nooit om in eigenlijke kunstfilm (hij zorgde wel voor het scenario van de fictiereeks van Roland Verhavert, Rubens, Schilder en Diplomaat), maar samen met de befaamde architect, cineast, etser, kunstschilder, scenarist, televisiemaker, tapijtontwerper, criticus en tekenaar Paul Hasaerts leverde hij wel deze documentaire over de Vlaamse Expressionisten aan de Vlaamse openbare omroep. Gevolgd door het korte Antologie.
Kreet en kennis
Paul Haesaerts & Hugo Claus
BE 1963 - 40'
Antologie
Hugo Claus
BE 1963 - 29'
Maandag 2 april om 20.15 uur & zondag 8 april om 18 uur
Paris
Een romantisch drama waarin Klapisch tegelijk een ode brengt aan de vriendschap en aan zijn stad Parijs. Op het einde rijdt de protagonist nog één keer per taxi door zijn stad op weg naar het ziekenhuis. Paris is de laatste film die Claus zag, omringd door twee mensen waar hij veel van hield. Daarna at hij nog een pak frieten en keerde hij met de tram naar huis. 's Anderendaags reed hij met de taxi nog één keer door zijn adoptiestad Antwerpen, op weg naar het ziekenhuis.
Cédric Klapisch
FR 2007 - 130'
met: Juliette Binoche, Romain Duris, Fabrice Luchini
Zaterdag 7 april om 20 uur & woensdag 11 april om 18 uur
De verlossing
Laatste prent van Claus, die kort daarvoor aangekondigd had dat hij 'voortaan alleen nog zou filmen'. Het is een sombere, soms zelfs beklijvende film geworden, naar een eigen toneeltekst van Claus. Door sommigen zelfs bestempeld als een "euthanasie-komedie". Maar hier en daar viel ook wel eens de omschrijving "een draak". Prima acteerwerk, maar een tikkel zwaar op de hand, dit verhaal over het gezin als krabbenmand.
Hugo Claus
BE 2001 - 99'
met: Gilda De Bal, Jan Decleir, WIlleke van Ammelrooy
Zondag 15 april om 18 uur
Filmprogramma
- Cinematek - Baron Horta straat 9 - 1000 Brussel
- www.cinematek.be
